Nutaarsiassat
Massakkut ajornartorsiutit akuersaareerpavut – taavami?
Nuannaarluta Inuit pisinnaatitaaffiisa FN-ip ataani inunnut innarluutillinnut ataatsimiisitaliaanut nalunaarusiaanut oqallinneq malinnaaffigaarput, tassani taakkartorneqarput Kalaallit Nunaanni inuit innarluutillit ajornartorsiuterpassuisa ilaat. Minnerunngitsumik nuannaarutigaarput nuna tamakker
Suliat kinguarsarneqartuartarneri kinguneqartinneqarneq ajorput
Pisortat sullissinerat piluusaarpallaarujussuarmik ingerlanneqartoq uppernarsaqqipparput. Sullissiniarneq naammaginanngilluinnartoq sakkortuumik uparuaanertalik Ombudsmandimit ulloq 23. januar 2019-imi aalajangiunneqarpoq. Pisortat ingerlatsiviini aalajangersimasumik piffissaligaasunillu najoqqut
Ajornartorsiutit qanoq qaangerniarneqarsinnaanersut pissutsit piviusut qaqilerneqarnerisigut ataatsimoorussamik siunnerfeqarlersissavaatigut
Ippassaq 23.januar 2019 AG-imi anaanaq ernermi oqalunniarnikkut ajornartorsiutillip siunissaanik pitsaasumik sorsunnera soqutiginnilluta atuarparput. Ilaqutariit ulluinnarni unammillernartunik aqqusaagaqartareeraluartut, qaavatigut ikiorneqarnissamik pisinnaatitaaffeqarnertik sorsuutigaat.Taassum
ILLERSUISUP SULIASSAI
Innarluutillit illersuisuata suliassatut qulakkeertussaavaa inuit innarluutillit pisinnaatitaaffii soqutigisaalu siuarsassallugit inuiaqatigiinnilu inuit innarluutillit atugassaqartitaanerat paasissutissiissutigalugulu sammineqartarnissaa.
INUIT INNARLUUTILLIT PILLUGIT ISUMAQATIGIISSUT
Inuit innarluutillit pillugit isumaqatigiissut Innarluutillit isumaqatigiissutaat nunat assigiinngitsut akunnerminni isumaqatigiissusiarivaat Inuit innarluutillit allatulli inuunerminni periarfissaqarlutik pisinnaatitaaffeqarlutillu inuunissaat qulakkeerumallugu.
ATUFFASSISSUT MARTA
Atuffassissut marta Martha kalaallisut nipilik naqinnerit nipinitsissinnaanngorlugit Atortussiatut pilersitaavoq. Atuffassisussaliatut pilersitaanngilaq, Programilli allat atorlugit nipitalersuutillit naqinnerit atuarneqarsinnaapput.
OQALLITTARFIK
Inuit innarluutillit qanigisaasalu paasissutissat pissarsiarisinnaasaat killeqartarmata, qarasaasiaq aqqutigalugu oqallittarfimmik atuisunut pilersitsinikuuvugut, tassani apeqquteqartoqarlunilu isummanik avitseqatigiittoqarsinnaavoq.
Illit ilisimaviuk
Inuit innarluutillit allatulli periarfissaqassapput. Ilinniagaqarnissamut suliffeqarnissamullu. Taamaalillutik peqqissumik nuannersumillu inuuneqarniassammata. Inuiaqatigiinni inooqataaniassagamik – peqatigiiffinni allanilu kulturikkut sammisaqarfiusuni
Arlaannik atortussannik itigartitaaguit,
Assersuutigalugu ikorfartorteqarnissat allamilluunniit kommuunimit pisortaqarfimmiluunniit
Arlaannik ajornarsaarunneqaruit ima pisinnaatitaaffeqarputit:
1) Pisinnaatitaavutit paasissallugu nassuiaatitalimmik pisortat aalajangiinerat sumik tunngaveqarluni aalajangigaanersoq
2) Pisinnaatitaavutit aalajangiineq pappiaqqamut naqitanngorlugu pinissaa
3) Pisortat pisussaaffigaat naammagittaalliorniaruit innersuutissallutit maalaarnissamut suut periarfissat aqqutissaanersut
4) Suliaq ilinnut tunngasoq inunnik isumaginnittoqarfiup maalaartarfianut suliassanngortissinnaavat.
Inunnik isumaginninnikkut maalaartarfeqarpoq. Inunnik isumaginnittoqarfimmut tunngasumik kommuunillu ilinnut tunngasumik aalajangigaa naammaginngikkukku maalaartarfimmut suliassanngortitsisinnaavutit. Soraarnerussutisiassat pillugit aamma inunnik isumaginnittoqarfimmut, ilaqutariinnermut, naligiisitaanermut inatsisinillu atortitsinissamik naalakkersuisoqarfimmut maalaaruteqarsinnaavutit. Qanoq maalaaruteqarsinnaanerit namminersorlutik oqartussat nittartagaa iserfigalugu annertunerusumik atuarsinnaavat.
Fn-ip innarluuteqarnermut isumaqatigiissusiaa naapertorlugu inuit innarluutillit tunngaviusumik allatulli inuttut pisinnaatitaaffeqarlutillu kiffaanngissuseqarnerisa ataqqineqarluni tamakkiisumik illersorneqarnissaa isumaqatigiissummi allaqqavoq. (Link kommer her)
Immikkut isumaqatigiissuteqarluni ajornanngilaq meeqqat atuarfianni naliliffigisassamik misilitsinnissaq.
Namminersorlutik oqartussat nalunaarusiaat nr. 3 af 9. Januar 2009-imeersoq § 24 naapertorlugu
Meeqqat atuarfianni naliliiffigisassamik soraarummeerneq:
”atuarfiup pisortaa atuartunut timimikkut imaluunniit eqqarsartaatsikkut pisinnaasakinnerusunut imaluunniit aalajangersimasunik allatigut ajornartorsiuteqartunut misilitsinnermi immikkut atugaqartitsinissamik neqerooruteqassaaq, misilitsinnerup naammassinissaanut atuartut taakku, atuartunut allanut naligiissinneqarnissaasa taamaaliornissaq pisariaqartilerpassuk.”
Allagaatinik takunnikkumallutit qinnutigisinnaavat, kissaatigigukku kommuunimi ilinnut suliaq pillugu takunnikkusukkuit. Taama iliorsinnaavutit saaffiginnissutit qisuariarfigineqanngippat, imlt. Suliaq sumut killinnersoq nalugukku kommuunimilluunniit akineqarneq ajornerit pillugu takunnikkumallutit qinnuteqarsinnaatitaavutit.
Tiliup Suliaa Tapersersoruk
Uani Tiliup suliaai tapersersorlugit tapiisinnaavutit Inuit Innarluutillit pisinnaatitaaffiisa Kalaallit Nunaannilu atugassarititaasut pitsanngorsarniarnerini. Una toortagaq toorlugu ‘Tilioq tapersersoruk’. Tunissutinut tamanut qujareerluta.