Nutaarsiassat nuannersut - inuit innarluutillit pillugit suliaqarfik tulleriiaarinermi qaffatsinneqartoq

17.11.2022

Inunnut innarluutilinnut illersuisoqarfimmut Tiliumut aningaasanut inatsimmi aningaasaliissutit 5.000.000,- koruuninik qaffanneqarput.

Assut nuannerlunilu oqiliallannarpoq. Nuannequtaasoq tassaavoq partiit tamarmik qaffaanissamut isumaqatigiimmata. Tamanna isumaqatigiillutik inuit innarluutillit pillugit suliaqarfik pillugu nakussassaanissamik sallinngorsaanissamillu takutitsisuuvoq, politikkikkullu suliamik qaffaanissamut kissaatimik takutitsisuulluni. Tamanna pisariaqarsorinarpoq.

Aningaasaliissutinik qaffaaneq inunnut innarluutilinnut illersuisoqarfik Tiliup inatsisinik tunngaveqartunik suliassaminik suliarinnissinnaanngorneranik qularnaasuuvoq aammalu fondinut allanut qinnuteqartariaqannginnermik qularnaasuulluni. Aningaasaliissutinik qaffaaneq aamma allatseqarfimmik sulisunut pitsaasumik suliffimmi atugassaqartitsisumik iluamillu ingerlatsisumik qularnaasuuvoq. Inatsisinik tunngaveqartunik suliassaasartut ilaatigut ukuupput, ukiumoortumik pisortat oqartussaasut, pisortat privatillu suliffeqarfii, peqatigiiffiit kattuffiillu aammalu inuit innarluutillit pillugit suliaqarfimmut soqutigisaqaqatigiit ilagalugit ataatsimiinneq - ataatsimiinneq Tiliup suliaanik pingaartitaanillu Tiliup inuit oqaaseqartartuuffigisaata - tassaasut inuit innarluutillit - misiginikuusaannik kissaataannillu tunngaveqartartoq. Ukiumoortumik sineriammut angalaneq, inuit innarluutillit atugaat qanoq ittuuneranik nalilersuinertalik, qularnaarneqarpoq. Tilioq maannakkut periarfissaqalerpoq misissuinissaminut aammalu siammarterinissamut, ass. videonik suliaqarnissamut, tamanut ammasumik aaqqissuussinissamut aammalu paasisitsiniaanissamut. Ullumikkut ajornartorsiutaasut annerit tassaapput, stigmatisering, kinaassusersiuinerit aammalu inunnik innarluutilinnik immikkoortitsinerit - atuarfinni, suliffinni, sunngiffimmilu - angallassinerni aammalu inissialiornermi pissutsini - ulluinnarni. Paasissutissat ilisimasallu atorlugit isummat pigiliutiinnakkat stereotypellu akiorsinnaavagut, inuillu innarluutillit pillugit paasissutissanik ingerlateqqiilluta taamaalillutalu assiaqutinik isaterilluta inuillu innarluutillit inuiaqatitsinnut peqataalersillugit. Inuiaqatigiit iluanni sumiiffiit assigiinngitsut anguniarsarissavagut, ataatsimoorlutami stigmatisering unitsissinnaavarput taamaalillutalu inuit tamarmik, innarluutillit ilanngullugit, inuiaqatigiinnut ilaalersissinnaallugit.

Allatseqarfimmik piorsaaneq

Isumaginninnermut siunnersorti, innuttaasunut qanimut attaveqartartoq, maajimi Tiliup atorfeqalersitaa taamaalilluni atorfeqaannarnissaanut aningaasaliissutit qularnaasuupput. Ukiumut Tilioq innuttaasunit amerlasuunit attavigineqartarpoq, suliassat piffissamik atuinissamik pisariaqartitsitsisut aammalu inatsisiliat pillugit ilisimasalimmik suliaqarsinnaasumik pisariaqartitsisinnaallutik. Aningaasaliissutit aamma ulluinnarni aqutsisussatut atorfeqalersitsinissamik periarfissiipput, taamaalillunilu illersuisup suliassani aallulluarsinnaalissavai aammalu illersuisup suliassai piukkunnarsarsinnaalerlugit, naleqq. inatsisiliorneq.

Aningaasat tunniunneqartut aamma nittartakkamik digitalikkut alakkarneqarsinnaasumik peqalernissamut qularnaaqataapput. Innuttaasunut, politikerinut, oqartussanut, kommuninut peqatigiiffinnullu piukkunnaatilinnik siunnersuisinnaaneq aamma qularnaarneqassaaq. FN-ip Innarluutillit pillugit Isumaqatigiissutaat malinneqarnissaanut, atortuulersinnissaa inuillu innarluutillit atugassarititaat pitsanngorsarnissaanut inatsisitigullu isumannaatsuunissaanut Tiliup nukini taakkununnga atorsinnaalissavai.

Anja Hynne Nielsen
Inuit innarluutillit illersuisuat