Tilioq meeqqanut atuakkiamik saqqummersitsivoq: Rosap aqqalua innarluuteqarpoq
03.12.2020
Tilioq atuakkiortoq Anette Hviid Thomsen suleqatigalugu FN-ip inunnut innarluutilinnut ullorititaani decemberip 3-ani meeqqanut atuakkiamik saqqummersitsivoq Rosap aqqalua innarluuteqarpoq. Atuagaq Nunatsinni atuarfinnut atuagaateqarfinnullu tamanut nassiunneqarumaarpoq
-Nuannaarutigeqaarput FN-ip inunnut innarluutilinnut ullorititaani meeqqanut atuakkiaq ”Rosap aqqalua innarluuteqarpoq” saqqummersissinnaagatsigut tassuunalu oqariartuut pingaarutilik saqqummiullugu, tassa tamatta inuttut assigiimmik naleqaratta, Inuit innarluutillit illersuisuat Christina Johnsen oqarpoq.
Kalaallit Nunaat Naalagaaffiit Peqatigiit inuit innarluutillit pillugit isumaqatigiissutaannik atuutitsinermigut imminut pisussaaffilerpoq innarluuteqarneq pillugu paasissutissiisassalluni taamatullu isummat pigiliutiinnakkat allanngortinniassallugit, inuiaqatigiinnilu inuit innarluutillit ataqqineqarnissaat sulissutigissallugu. Meeqqanullu aamma naleqqussaalluni paasissutissiisoqassaaq. Tiliup Sisimiuni atuaqatigiit ”Rosap aqqalu innarluuteqarpoq” pillugu saqqummersitsinermut qaaqqusai, atuakkiamik atuffassissutigissallugit aamma kikkut tamarmik inissaqartinneqarlutik pineqartarnissaat eqqartorlugu kaagillerfigineqassallutik.
-Ajoraluartumik inunnut innarluutilinnut pigiliutiinnakkanik suli annertuumik isumaqartoqartarpoq. Meeqqat ammasumik isumaliortaaseqarput aamma ilikkartikkuminartuullutik, taamaammat isumaqarpugut pingaartuusoq ilinniartissallugit inuit assigiinngikkaluarlutik tamarmik assigiimmik naleqarmata, tamattalu ikinngummik pisariaqartitsisugut, Christina Johnsen oqarpoq.
Atuakkiaq pillugu paasissutissat
”Rosap aqqalua innarluuteqarpoq” pingaarutilimmik oqariartuuteqarpoq kikkut tamarmik assigiimmik naleqartut, qanorluunniit ikkaluamik innarluuteqarpata, innarluuteqanngippataluunniit, taava kikkut tamarmik ataqqineqarusupput akuerineqarlutik aamma ikinnguteqarlutik. Atuakkiamut ilitsersuumik suliaqarpugut aamma atuartitsinermi atortussanik, ilinniartitsisullu isumassarsiorsinnaapput atuagaq aallaavigalugu atuartut nukarliit akulliillu akornanni qanoq oqaloqatigiittoqarsinnaaneranut, soorlu innarluuteqarneq pillugu. Taamatullu inuttut innarluuteqarluni inuuneq paasisaqarfigalugu kiisalu paquminartut oqaluuserisinnaanngorlugit. Kalaallit meeqqat akornanni ammanerusumik pissuseqartoqartarnissa taamatut anguniarneqarsinnaavoq. Soorlu atuakkiami qupp. 15-imi ima allaqqasoqarpoq:
”… Allat illaatigisassanngilagut. Qanorluunniit ikikkoqaraluarutta ajunngilagut, tamatta. Tassa qanoq issuserput.- qanoq issuseraarput. Pingaaruteqarpoq inuit allat ataqqinnittumik pissusilersorfiginissaat.
Taannalu atuakkiami oqariartuutaavoq pingaarneq, oqariartuullu taanna Nunatsinni illoqarfinni nunaqarfinnilu tamanut apuussaaq. Atuagaq ilitsersuutillu atuarfinnut atugaqaateqarfinnullu tamanut 2021-p aallartilaarnerani nassiunneqarumaarpoq
Atuakkiortoq Anette Hvid Thomsen
Anette socialpædagogitut 1996-imili sulivoq, aamma Slagelsemi Seminariami ilinniagaqarluni. Ilinniartuunermi nalaani kingornalu inuiaqatigiinni sanngiinnernut uummateqarluni sulerusussuseqalerpoq. Annette ulluinnarni sulinermini kalaallit innarluutillit ukiut ingerlanerini qanimut attaveqarfigisarsimavai. Inuit innarluutillit Danmarkimi nunartik qimallugu inuusut, ilaquttatik najornagit, allatut oqaasilinni kulturilinnilu atugaat ilungersuutigisartgaat Anettep isumaliuuteqarfigisarpai.
Anette peroriartornermini Kalaallit Nunaanni ukiuni qulini najugaqarnikuuvoq, angutaa taamani ’70-ikkut naalersut nunatsinni ilinniartitsisutut sulilissammat nuupput.
Anettep atuakkiamini kissaatigaa inuit innarluutillit qaqutikkuinnaq tusaaneqartartut, isumaginninnermullu tunngasuni politikkikkut suliniutini arlalissuarni pingaarnersiuinerni tunulliunneqartartut sinnerlugit oqaaseqarnissaq.
– Atuakkiap saqqummersinneqarnissaa sinnattorisimavara, maannalu piviusunngorpoq. Uummammiora saqqumilerpoq. Inuit pineqartut ilisarisimavakka aamma atorsimasaat atuakkiami ersersinneqarput. Imatut suliaqarnermi inuit innarluutillit oqariartuuteqartinneqarput. Ilisimalluinnarparalu Kalaallit Nunaanni suliniaqatigiiffiit kattuffiillu ulluinnarni qasusuillutik taamatut suliniuteqarput. Uangalu innarluuteqarnermut tunngasuni ineriartortitsinermi imatut tapersiuteqarpunga, Anette Hviid Thomsen oqarpoq.
Rosap aqqalu innarluuteqarpoq saqqummersissallugu Tips aamma Lotto-p aningaasaliissutaannut qujavugut,