Massakkorpiaq qisuariartoqartariaqarpoq inuit innarluutillit nakuuserfigineqannginnissaat illersorumallugu iliuuseqartoqartariaqarpoq!

04.11.2022

Qaqortumi Ivaaqqami ulloq unnuarlu innarluutilinnut paaqqinnittarfiusumi pisimasoq ilungersunartoq pillugu apeqqusiisinnaanngortoqarpoq pisortat sumiginnaanerat pillugu, tassami inuit inissitat tassaammata innarluutillit paarisariallit illersugassat. Pisortat pisumut akisussaanertik atisariaqarpaat iliuuseqapallallutillu qulakkeerniarlugu, taamatut sumiginnaasoqaqqinnginniassammat.

Naalagaaffiit Peqatigiit Innarluutilinnut isumaqatigiissutaat Nunatsinnut pisussaaffiliivoq inuit tamarmik illersussallugit innarluutiliuppata, innarluutillit atornerlunneqannginnissaat, persuttarneqannginnissaat aamma atornerluisoqaqqunagu. Ivaaqqami pisimasup takutilluinnarpaa, naqissuserlugu pisussaaffipput qaangerujusussuarlugu ilungersunartorujussuarmik sumiginnaasoqartoq. Tilioq aamma MIO pisortat kajumissaarpaat akisussaaffitsik tigoqqullugu iliuusissanillu piviusunngortitseqqullugit, qulakkeerniarlugu inuit innarluutillit illersoqqullugit; atornerlunneqannginnissaannut, persuttarneqannginnissaannut  illersoqqullugit. Ilanngullugu pisortat aamma ersarissartariaqarpaat angajoqqaat qanigisaasullu pisinnaatitaaffiisa tapersersorneqarsinnaanerisa periarfissaat suunersut, ilaquttatik taamatut sumiginnarneqartillugit.

Ivaaraq tassaavoq ulloq unnuarlu neqeroorut meeqqanut inersimasunullu innarluutilinnut. Arnat meeqqallu innarluutillit tassaapput – angerlarsimagunik avataaniikkunilluunniit – persuttaanissamik, timikkut innarlerneqarnissamik, sumiginnaassoqarnissaa imaluunniit kanngutsaatsuliorfigineqarnissaannut, atornerlunneqarnissamik atornerluisoqarnissamullu qaninnerujussuupput

-Ulloq unnuarlu neqeroorutaasunut angerlarsimaffiupput inunnut arlalinnut innarluuteqartunut, tamattalu atorfissaqartipparput toqqissisimanissarput – minnerunngitsumik namminerisatsinnik angerlasimaffitsinni. Ulloq unnuarlu neqeroorutaasumi innissinneqarsimagaanni, taava pisortat akisussaaffigivaat tunngaviusumik toqqissisimanissaq isumagissallugu, eqqunngitsuliorfigisarlu pisinnaatitaaffigivaa pisortanit sumiginnaasoqannginnissaa suli pisoqanngitsoq, pisoqarnerata nalaanni aamma pisoqareerneratigut. Qaqortumi pisimasoq sumiginnaanermik kukkunernillu taamaattunik pisoqarfiuvoq, taamatut oqarpoq Inuit Innarluutillit Illersuisuat Anja Hynne Nielsen. 

-Pisimasoq tassaavoq qaqugumulluunniit peqqusaanngivissoq, pisimasullu takutippaatigut, Namminersornerusut suliffeqarfiutaat illersortussaallugit qulakkeerisussaagaluartoq najugaqartunut Ivaaqqamiittunut atuutsinneqarsimanngilaq. Pisimasoq sumiginnaaneruvoq ilungersunarluinnartoq, akisussaasullu massakkut takutitsisariaqalerput, qanoq iliuuseqarniarlutik, taamatut pisoqaqqinnginnissaa qulakkeerniarunikku, Meeqqat Illersuisuat Aviâja Egede Lynge oqarpoq.

Tiliup pisimasup suliassatut saqqummersinneqaqqaarmalli, Inunnik Isumaginnittoqarfiup Aqutsivia, aamma Meeqqanut, Inuusuttunut ilaqutariinnullu Naalakkersuisoqarfik allakkatigut nassuiaateqaqqullugu saaffiginnissimavoq, paaserusullugu sunik malittarisassaqareernersoq aamma ulloq unnuarlu neqeroorutaasumik pinaveersaartitsinermik iliuusissanik peqartoqareernersoq paasiniarsimavaa qulakkeerumallugu, inuit innarluutillit  

Atornerlunneqannginnissaat aamma kinguaassiutitigut kanngutsaatsuliorfigineqannginnissaannut illersorumallugit. Tilioq suli nalunaajaammik tigusaqanngilaq.

-Atorfissaqartipparput misissortissallugu Nunatsinni ulloq unnuarlu neqeroorutaasut tamarmik qanoq ingerlanersut. Kisianni massakkut aamma qisuariartoqarnissaa pisariaqarluinnarpoq. Ivaaqqami, kisianni nunatta ulloq unnuarlu innarluutilinnut najugaqarnissamik neqeroorutai sinneri eqqarsaatigalugit, pisortat isumagisariaqalerpaat, ullutsinnut tulluarsakkanik malitassaqarnissaa ulloq unnuarlu neqeroorutaasut kinguaassiutitigut kanngutsaattuliortoqannginnissaa illersorumallugu, malitassallu taakkua tamanit ilisimaneqartariaqarput ingerlaavartumillu nutartertuartariaqarlutik. Tamanna ataatsikkut pisussaavoq, misissuisoqarlunilu ungasinnerusumullu iliuusissanik pilersitsiniaatigaluni, taamatut oqarpoq Inuit Innarluutillit Illersuisuat Anja Hynne Nielsen.

Inuit Innarluutillit kanngutsaatsuliorfigineqarpata, ulloq unnuarlu neqeroorutaasumilu inissitaappat, taava inuttut pisinnaatitaaffimminut innarliineruvoq. Pisimasoq aamma taamaalilluni Nunatta nunarsuarmioqatigiinnut inuit pisinnaatitaafiinut pisussaaffiinik sumiginnaaneruvoq, tamatumani  innarluutilinnut isumaqatigiissutaasoq ilanngullugu, kiisalu aamma ilanngullugu pisussaafiliisoqarmat naqisimaneqarnissamut,  kanngunartumillu pissusilersorfigineqarnissamut illersuutaammat.  Taamalilluni pisortat pisussaaffigivaat sunniuteqarluartumik kanngutsaatsuliornerit taamaattut pinaveersartissallugit. Pisortat misissussavaat susoqarsimanersoq, suna kukkussutaasimanersoq, taamatut sumiginnaasoqarpat – aamma pinerluttaalisitsinikkut misissuineq kisiat uani pineqanngilaq. Pisortat sumiginnaasumut ajunngitsumik misigeqqilernissaa iluarseeqqinnissarlu anguniarlugu iliuuseqassapput sunniuteqarluartumik pinaveersaarniarlugu, taamatut sumiginnaasoqaqqunagu.

-Inuk kanngutsaatsuliorfigineqarsimappat, taava siusittumik ikiorserneqarnissaa tapersersorneqarnissaalu qulakkeerneqassaaq, kiisalu aamma pisortat qulakkeertariaqarpaat, innarlerneqarsimasoq pisimasumi uninngatiinnarneqannginnissaa suliarissallugu, tamannami suli sakkortunerusumik tarnikkut ajoqusiissammat, soorlulusooq ulloq unnuarlu neqerooruteqarfimmiiginnarnissaa ajoqutaariataarsinnaammat, tassanimi pisimasinnaammat, taamatut oqarpoq Inuit Innarluutillit Illersuisuat Anja Hynne Nielsen.

Taamaattumik naatsorsuutigaarput, Namminersornerusut massakkorluinnaq qisuariassasut. 

Annertunerusumik paasissutissanik piniarussi imaluunniit oqaloqatiginiarussigit taava Inuit Innarluutillit Illersuisuat Anja Hynne Nielsen oqarasuaammi 262871 imaluunniit mail`ikkut: anja@tilioq.gl pissarsiarineqarsinnaavoq  kiisalu Meeqqat Illersuisuat Aviâja Egede Lynge oqarasuammi 531274 imaluunniit mail`ikkut: avi@mio.gl

FAKTABOKS:

Artikeli 16 Iluanaarniuteqannginnissamut, annersarneqannginnissamut aammaatornerlunneqannginnissamut kiffaanngissuseqarneq

  1. Nunat peqataasut inatsisinut tunngasutigut, allaffissornikkut, isumaginninnikkut, ilinniagaqarnissamut iliuutsitigullu allatigut naleqquttunik aalajangiissapput, inunnik innarluutilinnik angerlarsimaffimmi angerlarsimaffiulluunniit avataani iluanaarniutiginninnernik tamanik, annersarneqarnermut atornerlunneqarnermullu, ilanngullugu suiaassuseq, akiuiniarnermut illersuisussamik.
  1. Aammattaaq nunat peqataasut iluanaarutiginninniarnerit tamarmik, annersaanerit aamma atornerluinerit pinaveersaartinneqarnissaannut iliuusissanik naleqquttunik aalajangersassapput, ilaatigut qulakkeerlugit suiaassutsimut ukioqqortussutsimullu naleqquttumik ikiuinissaq, inunnik innarluutillit ilaqutaasa paarsisaasalu ikiorneqarnissaat, ilanngullugit qanoq iliornikkut iluanaarniutiginninneq, annersaaneq aamma atornerluineq pinngitsoortinneqarsinnaanersut, paasineqarsinnaanersut aamma nalunaarutigineqarsinnaanersut pillugit paasissutissanik pissarsinikkut ilinniartitsinikkullu. Naalagaaffiit peqataasut qulakkiissavaat, illersuinissamut iliuusissat qanoq ukioqarnermut- suiaassutsimut aamma innarluutigisamut naleqquttuunissaat.
  1. Iluanaarutiginninniarnerit, annersaanerit aamma atornerluinerit qanorluunniit ittuugaluartut pinaveersaartitsissutiginissaat siunertaralugu naalagaaffiit peqataasut qulakkiissavaat neqeroorutit aamma aaqqissuussinerit inunnut innarluutilinnut naatsorsuussat tamarmik oqartussanik arlaannaanulluunniit qilersugaanngitsunik sunniuteqarluartumik misissorneqartarnissaat.
  1. Naalagaaffiit peqataasut iliuusissanik naleqquttunik tamanik aalajangiissapput inuit innarluutilllit, taakkuugajuttut qanorluunniit ilusilimmik iluanaarniutigineqartut, annersarneqartartut imalluunniit atornerlunneqartartut, timikkut, tamakkiisumik aamma tarnikkut ajorunnaarsitsiniarneqarneranni, piginnaanngorsaaqqiinermi aamma inuiaqatigiinni inooqataaleqqinnissamut sungiussaanerni, siuarsaanermut atugassanik, ilanngullugit illersuiniarnermi iliuusissat pissarsiarineqarneri. Taamatut ajorunnaarsitsiniarneq aamma inuiaqatigiinni inooqataaleqqinnissamut sulineq ingerlanneqassaaq avatangiisini ataasiakkaat peqqissusiannik, atugarissaarnerannik, imminnut ataqqinerannik, ataqqinassuseqarnerannik aamma imminut aalajangersinnaanerannik annertusaasuni, aammalu isiginiarneqarsimassallutik suiaassutsimi- aamma qanoq ukioqarnermi pisariaqartinneqartut.
  1. Naalagaaffiit peqataasut naammassissavaat inatsisit aamma politikkit sunniuteqarluartut, ilanngullugit inatsisit aamma politikkit arnanik meeqqanillu sammisaqartut, qulakkeerumallugu inunnik innarluutilinnik iluanaarniuteqarnerup, annersaanerup aamma atornerluinerup paasineqarnissaa, killisiornissaa, aammalu tamanna naleqquttuusorinarpat inatsisitigut malersorneqarnissaa.